Edyta Mąsior
O roli i znaczeniu przypadku. Balon w sztuce
Abstrakt:
Artykuł przybliża poszukiwania oparte na tematyce sceny tenisowej przedstawionej za pomocą tekstu, filmu i technologii, równocześnie nakreślając rzeczywistość przybliżoną za pomocą różnych mediów. Kontekst badań odnosi się do przykładów zaczerpniętych z dzieł sztuki z lat 60. i 70. XX wieku, to jest z filmu Powiększenie (Blow-Up, 1966) w reżyserii Michelangelo Antonioniego, w którym autor sięga do motywów zaczerpniętych z poetyckiego dzieła Julio Cortázara Babie lato (Las babas del diablo, 1959) i meczu tenisowego, jak go przedstawia Robert Rauschenberg w realizacji Open Score (1966). Te dzieła sztuki łączy wyjątkowy świat. Interesująca jest dla mnie relacja medium–działanie–mechanizm rozgrywanej akcji, szczególnie w odniesieniu do technologii i nowych możliwości. Celem tych badań i analizy – wynikających z początkowej, pierwotnie empirycznej obserwacji – jest utrwalenie i opisanie tożsamości (charakteru) tego, co jest obserwowane (przedmiotu), oraz obserwatora, jak również interakcja między tym, co obserwowane, a obserwatorem. Jak pokazać, że „grać granie” to część gry? Przyczynkiem do poszukiwania była własna praca artystyczna związana z przemysłowym przedmiotem, jakim jest balon, który został przeniesiony w obszar działania twórczego. Pierwsza część pracy teoretycznej dotyczy zagadnienia roli i znaczenia przypadku, druga balonu w sztuce.
Bibliografia:
- Barthes Roland, Roland Barthes, Gdańsk 2011.
- Baumgarten Alexander, Metaphysics: A Critical Translation with Kant’s Elucidations, trans. and ed. Courtney D.
- Fugate, John Hymers, London–New Delhi–New York–Sydney 2013.
- Cortázar Julio, Las armas secretas y otros relatos, Madrid 1964.
- Cortázar Julio, Opowiadania 1, Warszawa 2009.
- Daskalothanasis Nikos, Από τη μινιμαλιστική στην εννοιολογική τέχνη, Athens 2006.
- Derrida Jacques, O gramatologii, tłum. Bogdan Banasiak, Warszawa 1998.
- Eliot Thomas Stearns, Little Gidding, nr 4: Czwarty kwartet, cz. 5, 1943.
- Faggin Giorgio, Vocabolario Della Lingua Friulana, Udine 1985.
- Ferrua Pietro, Blow-up from Cortázar to Antonioni, „Literature/Film Quarterly”, vol. 4, 1976, No. 1.
- Heller Michał, Elementy filozofii przyrody, Kraków 2014.
- Kino klasyczne, t. 2, red. Tadeusz Lubelski, Iwona Sowińska, Rafał Syska, Kraków 2012.
- Klüver Billy, Open Score by Robert Rauschenberg, 1997.
- https://www.artfilms.com.au/item/open-score-byrobert-rauschenberg.
- Krzysztof Kościuszko, Pojęcie – idea – problem w „Różnicy i powtórzeniu” G. Deleuze’a, „Humanistyka i Przyrodoznawstwo”, 2004, nr 10.
- Marzec Andrzej, Différance Derridy. Czy błąd daje się (wy)tłumaczyć?, „Przekładaniec. A Journal of Translation Studies”, 2011, nr 24.
- Maturana Humberto, Reflections on My Collaroration with Francisco Varela, Biology of Cognition, Constructivist Foundations, vol. 7, 2012, No. 3.
- Mąsior Edyta, Wizualny palimpsest na temat balonu. Wideo Moje nie-me balony. Balon, żyłka i trzy osoby z serii Balony, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Arte et Educatione”, 2013, vol. 8.
- McLuhan Marshall, Understanding Media: The extensions of man, London–New York 1994.
- McLuhan Marshall, Wybór tekstów, red. Eric McLuhan, Frank Zingrone, Poznań 2001.
- Michnik Antoni, Gem, set, algorytm. Intermedialne projekty wykorzystujące dane tenisowe, „Kultura Współczesna”, 2017, nr 1. Miczka Tadeusz, W Cinecittà i okolicach. Historia kina włoskiego od połowy lat pięćdziesiątych do końca lat
osiemdziesiątych XX wieku, Kraków 1993. - Navridis, La Biennale di Venezie, 49., 2001.
- Nietzsche Friedrich, Pisma pozostałe 1862–1875, Kraków 1993.
- Nikos Navridis, Ateny 2003.
- Paucar-Caceres Alberto, Harnden Roger, Commentary on the Separate Prologues by Humberto Maturana and Francisco Varela to the Second Edition of ‘De Máquinas y Seres Vivos—Autopoiesis: La organización de lo vivo’- Twenty Years After, „Systems Research and Behavioral Science Syst. Res.”, 2011, No. 28.
- Peavler Terry J., Blow-Up: A Reconsideration of Antonioni’s Infidelity to Cortázar, „Modern Language Association, PMLA”, 1979, vol. 94, No. 5.
- Sacks Olivier, Rzeka świadomości, Poznań 2018.
- Segal Lynn, The Dream of the Reality, Heinz von Foerster’s Constructivism, New York 2001.
- Slover George, Blow-Up: Medium, Message, Mythos and Make-Believe, „The Massachusetts Review”, 1968.
- Straeubig Michael, On the distinction between distinction and division, „Technoetic Arts: A Journal of Speculative Research”, vol. 13, 2015, No. 3.
- Tinazzi Giorgo, Michelangelo Antonioni, Firenze 1985.
- Wendorf Richard, Antonioni’s “Blow-up”: Implicated Artists and Unintentional Art, „The Journal of Aesthetic Education”, vol. 16, 1982, No. 1.
- Διοσκουρίδης Σταύρος, Προφήτης των media ή ποπ τσαρλατάνος, Lifo 2012, http://www.lifo.gr/mag/features/3164
Słowa kluczowe:
balon, obserwator, media, technologie
Prezentacja: